انتخاب موضوع پایان نامه و مقاله
هنگامی که شما برای اولین بار در دوره تحصیلات تکمیلی قرار می گیرید، باید درباره موضوع پایان نامه خود فکر کنید. در بیشتر موارد حداقل چند ماه طول خواهد کشید تا تصمیم بگیرید که چه میخواهید بنویسید؛ گاهی اوقات، زمان کمی طولانی‌تر می‌شود و دانشجویان حدود یک سال روی موضوع خود فکر می‌کنند. در نهایت و قبل از نگارش پایان‌نامه اصلی باید یک پیشنهاد پایان‌نامه یا پروپوزال بنویسید. اگر چه هر دانشگاهی به احتمال زیاد دارای دستورالعمل‌‌هایی است که می خواهند شما آن‌ها پیاده کنید. در بعضی دانشگاه‌ها فرم‌های خاصی مربوط به پروپوزال‌نویسی موجود است، که باید مطابق آن کار دنبال شود. نوشتن پیشنهاد پایان نامه می تواند یک کار سخت و سنگین باشد. برای نوشتن یک پایان نامه خوب لازم است ابتدا یک موضوع عالی مطرح شود. برای انتخاب موضوع مناسب نکات زیر را در نظر داشته باشید.
گستره موضوع خود را محدود کنید.
با بررسی موضوعات مختلف در زمینه موضوعی مورد علاقه‌تان سعی کنید، موضوع خود را به صورت دقیق مشخص کنید. در مقطع دکتری یا کارشناسی ارشد، برای انتخاب یک موضوع خاص، باید آن فیلد را محدود کنید. به منظور انجام این کار، یک کتاب مقدماتی را بخوانید. بهتر آن است که در یکی از تکالیف ارائه شده در واحدهای ارائه شده به آن بپردازید. اگر قبلا بخشی از موضوع را انجام داده‌اید، سعی کنید تا آنجا که ممکن است آن مبحث را به صورت وسیع تر بخوانید؛ شما هرگز نمی دانید چه چیزی ممکن است توجه شما را جلب کند. به طور مثال اگر حوزه پایان‌نامه‌ی شما مانند ادبیات باشد، سعی کنید از نویسندگان مختلف جستجو کنید. با شناخت وسیع در مورد یک محدوده خاص دست به انتخاب مناسب‌تری خواهید زد.
دنبال علاقه‌مندی خود باشید.
یک موضوع را که دوست دارید انتخاب کنید. مهمترین مسئله در انتخاب یک موضوع این است که مطمئن شوید شما به میزان خیلی زیادی به آن علاقه دارید. شما برای مدت زمان قابل توجهی در آن موضوع مشغول به کار خواهید بود و بخشی از زندگی خود را روی آن سرمایه گذاری می‌کنید. اگر شما در مورد آن علاقه زیادی نداشته باشید شما را دلسرد می‌کند و انگیزه پایینی برای ادامه راه پایان‌نامه خواهید داشت. همواره به دنبال موضوعی باشید که برای شما به اندازه کافی هیجان انگیز باشد. اگر خودتان در مورد آن هیجان نداشته باشید، نمی‌توانید هیجان خواننده را برانگیزید.
به میزان مناسب تحقیق کنید.
برخی تحقیقات خاص را انجام دهید. هنگامی که موضوع خود را یک مقدار خوب شناختید، تحقیق خود را عمیق‌تر کنید. عمیق شدن در موضوع این امکان را می دهد تا موضوع بسیار خاصی را بیابید، که در زمینه خودتان بکر باشد. تازه بودن موضوع تحقیق و پرهیز از کارهای تکراری بوسیله عمیق شدن در کار حاصل خواهد شد. برای مثال اگر در رشته ادبیات تحصیل می‌کنید و موضوع مورد علاقه شما «سهراب سپهری» است باید بیشتر بخوانید تا ادامه کار برای شما روشن شود. از خودتان سوال کنید در مورد چه موضوعی از شعر سهراب سپهری میخواهید تحقیق کنید؟ آیا سبک شعری او برایتان بیشتر اهمیت دارد یا مسئله‌ی دیگری؟
در نظر داشته باشید منابع تحقیق خود را همیشه در یک جای امن نگهداری کنید. این منابع به احتمال خیلی زیاد در ادامه کار به دفعات مورد استفاده شما قرار خواهد گرفت . بنابراین در ذخیره منابع الکترونیکی در پوشه‌ها و هاردهای مطمئن دقت لازم را داشته باشید. برای این منظور می‌توانید از نرم‌افزار «پژوهیار» نیز بهره ببرید.
موضوع منحصر به فرد انتخاب کنید.
به خاطر داشته باشید که باید موضوع شما منحصر به فرد باشد. یک موضوع واقعا منحصر به فرد از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، به خصوص اگر شما در حال نوشتن پایان‌نامه دکترای خود هستید.. به این منظور اعضای هیئت علمی انتظار دارند، یک بحث منحصر به فرد به عنوان موضوع انتخاب شود. در واقع در این مقطع پایان‌نامه شما باید مرزهای علم را تغییر دهد. این تغییر تنها به وسیله موضوعات منحصر به فرد حاصل می‌شود.
با اساتید راهنما و مشاور مشورت کنید.
با اساتید راهتما و مشاور خود صحبت کنید. اساتید می توانتد به شما در انتخاب موضوع کمک شایانی کنند. به خصوص اگر شما نمی‌دانید چه مسیری را میخواهید ادامه دهید. اساتید مشاور و راهنما به دلیل بینش عمیقی که بر حوزه تخصصی رشته شما دارند، می‌توانند راهنمای بسیار مناسبی در مسیر نگارش پایان‌نامه شما باشند.
نتیجه‌گیری:
نگارش پایان‌نامه یکی از لذت‌بخش ترین تجربه‌های تحصیلتان خواهد شد، البته اگر بتوانید اصول اولیه آن را بدرستی در نظر بگیرید. از مرحله انتخاب موضوع تا نگارش پایان‌نامه همواره باید علاقه و انگیزه خود را در بالاترین سطح ممکن حفظ کنید. با رعایت نکات ذکر شده، می‌توانید سهم قابل توجهی در جابه‌جایی مرزهای علم و دانش داشته باشید.
راه های ارتباطی با موسسه اکسپت یار